DHM ช่วยปกป้องตับและลดอาการเมาค้างจากแอลกอฮอล์
- dr.bunlue
- 10 ชั่วโมงที่ผ่านมา
- ยาว 1 นาที

ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกปี 2020 พบว่า มะเร็งตับเป็นมะเร็งที่พบบ่อยที่สุด และเป็นสาเหตุให้คนไทยเสียชีวิตจากมะเร็งอันดับแรก โดยมีผู้ป่วยมะเร็งตับ 27,394 คน และเสียชีวิต 26,704 คน ข้อมูลในไทยจากหลายการศึกษารายงานว่า การดื่มสุราเป็นสาเหตุของการเกิดตับแข็ง 14 - 73%
ดังนั้นเมื่อพูดถึงการดื่มสุรา จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพูดถึงการดูแลสุขภาพของตับควบคู่ไปด้วย เพราะตับจะเป็นด่านแรกของร่างกายที่จะต้องเผชิญกับแอลกอฮอล์ ซึ่งจะต้องเร่งเคลียร์แอลกอฮอล์เหล่านี้ให้ออกจากร่างกายเร็วที่สุด ไม่เช่นนั้น อาจจะทำให้เกิดอาการเมาค้าง (Hang over) ได้ในตอนเช้า และร่างกายเราก็มีกลไกในการดูแลเรื่องนี้ แต่ถ้าดื่มแอลกอฮอล์ต่อเนื่องนาน แน่นอนว่าตับเราจะต้องทำงานอย่างหนักแน่นอน และถ้าเราไม่เร่งดูแลตับให้มีสุขภาพที่ดีแล้วละก็ สุดท้ายคงหนีไม่พ้นโรคตับแข็ง และจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งตับตามมา
บทความนี้เลยจะขอพูดถึงสมุนไพรที่จะเป็นตัวช่วยในการดูแลตับของเราให้แข็งแรง โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องเผชิญกับแอลกอฮอล์บ่อยๆ
Dihydromyricetin (DHM): ผู้ช่วยสำคัญของตับคุณ?
Dihydromyricetin หรือ DHM เป็นสารประกอบฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) ชนิดหนึ่งที่พบได้มากในพืชสมุนไพรหลายชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน Hovenia dulcis Thunb. หรือที่รู้จักกันในชื่อ "ฮอตเกีย" หรือ "สมละ" ในประเทศไทย และ "Japanese Raisin Tree" ในต่างประเทศ มีการนำมาใช้ในตำรับยาแผนโบราณในเอเชียตะวันออกเป็นเวลาช้านาน เพื่อบรรเทาอาการเมาค้างและปกป้องตับ
มีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์หลายชิ้นได้ศึกษาถึงผลของ DHM ต่อตับ และพบว่าสารนี้มีศักยภาพในการปกป้องและฟื้นฟูตับได้หลายกลไก
DHM ปกป้องตับและลดอาการเมาค้างจากแอลกอฮอล์
ด้วยกลไกดังนี้:-
ลดความเสียหายจากแอลกอฮอล์ (Hepatoprotective Effects against Alcohol-Induced Liver Injury): นี่คือคุณสมบัติเด่นที่สุดของ DHM มีงานวิจัยจำนวนมากที่ชี้ให้เห็นว่า DHM สามารถช่วยลดความเสียหายของตับ ที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์รวมทั้งอาการเมาค้าง ได้หลายประการ ดังนี้
ลดการสะสมไขมันในตับ (Steatosis): แอลกอฮอล์เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดภาวะไขมันพอกตับ DHM ช่วยลดการสะสมของไขมันในเซลล์ตับได้
ลดการอักเสบ (Inflammation): การดื่มแอลกอฮอล์ กระตุ้นให้เกิดการอักเสบในตับ DHM มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ช่วยลดการหลั่งสารก่อการอักเสบต่างๆ
ลดภาวะเครียดออกซิเดชัน (Oxidative Stress): แอลกอฮอล์ทำให้เกิดอนุมูลอิสระจำนวนมาก ซึ่งทำลายเซลล์ตับ DHM เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพ ช่วยลดความเสียหายจากภาวะเครียดออกซิเดชัน
เร่งการสลายแอลกอฮอล์ (Alcohol Metabolism): มีงานวิจัยชี้ให้เห็นว่า DHM อาจช่วยเร่งกระบวนการสลายแอลกอฮอล์ในร่างกาย ทำให้ระดับแอลกอฮอล์ในเลือดลดลงเร็วขึ้น
อ้างอิง:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22254025/ (Study on DHM and alcohol-induced liver injury in mice)
https://www.google.com/search?q=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23252118/ (Review on the pharmacological effects of Hovenia dulcis)
ปกป้องตับจากสารพิษอื่นๆ (Protection against Other Liver Toxins): นอกเหนือจากแอลกอฮอล์แล้ว DHM ยังมีศักยภาพในการปกป้องตับจากสารพิษอื่นๆ ได้ เช่น สารเคมีบางชนิดและยาบางประเภท กลไกในการปกป้องอาจเกี่ยวข้องกับการลดการดูดซึมสารพิษ การกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ที่ช่วยกำจัดสารพิษ และการลดความเสียหายของเซลล์ตับโดยตรง
อ้างอิง:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24880758/ (Study on DHM protecting against acetaminophen-induced liver injury in mice)
ฤทธิ์ต้านการอักเสบและต้านอนุมูลอิสระ (Anti-inflammatory and Antioxidant Properties): อย่างที่กล่าวไปข้างต้น DHM มีคุณสมบัติในการต้านการอักเสบและต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นกลไกสำคัญในการปกป้องเซลล์ตับจากความเสียหายต่างๆ การลดการอักเสบเรื้อรังและการลดภาวะเครียดออกซิเดชัน เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันโรคตับต่างๆ
อ้างอิง:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26189816/ (Study on the antioxidant and anti-inflammatory effects of DHM)
ป้องกันโรคตับแข็ง (Potential Role in Preventing Liver Fibrosis): งานวิจัยบางชิ้นแสดงให้เห็นว่า DHM มีศักยภาพในการยับยั้ง การเกิดพังผืดในตับ (Liver Fibrosis) ซึ่งเป็นกระบวนการที่นำไปสู่โรคตับแข็ง ซึ่งเรื่องนี้ ยังคงต้องการการศึกษาเพิ่มเติมในมนุษย์เพื่อยืนยันผลลัพธ์นี้
อ้างอิง:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28716563/ (Study on DHM inhibiting liver fibrosis in rats)
ข้อควรระวังและข้อจำกัด
แม้ว่า DHM จะมีแนวโน้มที่ดีในการปกป้องตับ แต่ก็มีข้อควรระวังและข้อจำกัดบางประการที่ควรทราบ:
การศึกษาส่วนใหญ่เป็นในสัตว์ทดลอง: งานวิจัยส่วนใหญ่เกี่ยวกับผลของ DHM ต่อตับที่ทำในสัตว์ทดลอง แม้ว่าจะมีการนำ DHM มาใช้บรรเทาอาการเมาค้างในตำรับยาโบราณ แต่ก็ยังคงต้องการการศึกษาในมนุษย์มากขึ้น เพื่อยืนยันประสิทธิภาพและความปลอดภัยในระยะยาว
ปริมาณและรูปแบบการใช้: ปริมาณ DHM ที่เหมาะสมและรูปแบบการใช้ (เช่น สารสกัดเดี่ยว หรือในรูปแบบของสมุนไพร) ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนการใช้
ผลข้างเคียงและปฏิกิริยากับยา: แม้ว่า DHM จะได้รับการตรวจสอบจนค่อนข้างปลอดภัย แต่ก็อาจมีผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ในบางบุคคล และอาจมีปฏิกิริยากับยาบางชนิดที่รับประทานอยู่ ดังนั้นจึงควรระมัดระวังและปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวหรือกำลังรับประทานยาอื่น ๆ
ไม่ใช่ยาหลักในการรักษาโรคตับ: DHM เป็นสารที่มีศักยภาพในการช่วยปกป้องและฟื้นฟูตับ แต่ไม่ควรใช้เป็นยาหลักในการรักษาโรคตับ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำและการรักษาของแพทย์อย่างเคร่งครัด
สรุป
Dihydromyricetin (DHM) เป็นสารฟลาโวนอยด์ที่น่าสนใจ ซึ่งมีศักยภาพในการปกป้องตับจากความเสียหายต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เกิดจากแอลกอฮอล์ กลไกการทำงานที่สำคัญ ได้แก่ การลดการสะสมไขมัน การลดการอักเสบ การลดภาวะเครียดออกซิเดชัน และอาจมีบทบาทในการป้องกันโรคตับแข็ง อย่างไรก็ตาม การศึกษาเพิ่มเติมในมนุษย์ยังคงมีความจำเป็นเพื่อยืนยันประสิทธิภาพและความปลอดภัยในระยะยาว การใช้ DHM ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ
Comments