จาก 2 บทความที่ผ่านมา เราจะเห็นว่า การลดการสร้างเม็ดสีเมลานินได้นั้น เราสามารถทำได้หลายขั้นตอน ดังนี้
อันดับแรก — ป้องกันปัจจัยที่มากระตุ้น ในที่นี้ได้แก่
ป้องกันผิวจากรังสี UV
หลีกเลี่ยงสารที่ทำให้ผิวไวต่อแสง
เลี่ยงยาคุม
ลดความเครียด
อันดับที่สอง — เราจะทำอย่างไรให้เอ็นไซม์ Tyrosinase
ลดการสร้างเอ็นไซม์ลง
ลดการทำงาน
ชะลอไม่ให้เอ็นไซม์ที่สร้างขึ้นมาแล้ว มีศักยภาพ
รบกวนการทำงาน
เร่งการสลายตัวของเอ็นไซม์
อันดับที่สาม — ขัดขวางการแสดงผลของเม็ดสีเมลานิน โดย
ยับยั้งการส่งเมลาโนโซมไปตามท่อเด็นไดร์ท
จากแนวทางนี้ เราก็มาดูกันต่อว่า ในแต่ละขั้นตอนของกลไกการสังเคราะห์เม็ดสีเมลานินนี้ มีสารสกัด/สมุนไพรตัวใดออกฤทธิ์ที่จุดไหนบ้าง เพื่อที่คุณจะได้กำหนดจุดขายของผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางของคุณได้ มีดังนี้
ผลต่อกระบวนการผลิตเมลานิน
จะให้ความสำคัญเน้นไปที่เอ็นไซม์ Tyrosinase เป็นหลัก โดยเน้นการทำงานในระดับเอ็นไซม์ ดังนี้
ออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้างเอ็นไซม์ Tyrosinases ได้แก่สารพวก Lactic acid, Azelaic acid, Lactate
ยับยั้งการพัฒนาการ (Maturation) ของเอ็นไซม์ Tyrosinases ให้มีศักยภาพลดลง ได้แก่สารพวก Glutathione หรือ cysteine
ยับยั้งหรือรบกวนการทำงาน (Activities) ของเอ็นไซม์ Tyrosinases สารในกลุ่มนี้มีหลายตัวด้วยกัน และมักจะถูกนำมาผสมในเครื่องสำอางที่วางขายในปัจจุบัน ได้แก่
สาร Hydroquinone, Kojic acid, สารสกัดจากชะเอม (Licorice), Arbutin, VitaminC, สารสกัดจากชาเขียว (Green tea extracts), สารสกัดจากปอสา (paper mulberry), สารสกัดจากแอปเปิ้ล (Applephenol extracts), Ellagic acid, polyglutanmate, tanaka extracts, สารสกัดจากเปลือกมะหาด (Mahad), สารสกัดจากบอระเพ็ด, สารสกัดจากสาเก, สารสกัดจาก สมุนไพรอื่นๆ, สารสกัดจากเปลือกสนมาริไทม์ (Pynocare), Tranxemic acid เป็นต้น
เพิ่มการสลายตัวของเอ็นไซม์ Tyrosinases ได้แก่สารพวก Alpha linoleic acid
ยับยั้งการส่งสัญญานในการผลิตเมลานิน ในระยะ 4 – 5 ปี ที่ผ่านมาได้มีการพูดถึงการยับยั้งการทำงานของ Tyrosinase โดยเน้นไปที่ Neurotransmitter ปกติแล้ว การสร้างเม็ดสีเมลานิน จะเกิดขึ้นได้ ต้องมีปัจจัยต่างๆ มากระตุ้น จากนั้นจะมีการส่งคำสั่งผ่านทางปลายประสาท ซึ่งสารที่ทำหน้าที่นี้คือ NO (Nitric Oxide: Signaling molecule) เป็นสัญญาณคำสั่งไปที่เซลล์เมลาโนไซต์ ให้มีการสังเคราะห์เม์ดสีเมลานินขึ้นมา ดังนั้น จึงต้องขัดขวางกระบวนการส่งคำสั่งนี้ ซึ่งมีผลให้เกิดการยับยั้งการสร้างเมลานินได้
ผลต่อการแสดงผลของเม็ดสีเมลานิน
ขั้นตอนนี้จะเป็นการขัดขวางเมลาโนโซม ไม่ให้นำส่งเม็ดสีเมลานินผ่านไปตามท่อเด็นไดร์ท ไปที่เซลล์คีราติโนไซต์ได้ จึงทำให้สีผิวจางลง
แนวความคิดใหม่่
ล่าสุดมีการพูดถึงการยับยั้ง Tyrosinase ในระดับยีน
ปกติก่อนจะมีการแบ่งเซลล์เมลาโนไซต์เพื่อเพิ่มจำนวน ที่โครโมโซมจะมีการจำลองยีนขึ้นมาอีก 1 ชุด ที่เหมือนกันทุกประการ โดยมี Microphtalmia-associated transcription factor (MITF) เป็นตัวที่ควบคุมการจำลองยีน (ซึ่งยีนที่ว่านี้จะไปควบคุมการสังเคราะห์เมลานินอีกต่อ) จากนั้นจึงจะมีการแบ่งโครโมโซมและแบ่งเซลล์ตามมา ทำให้ได้เซลล์เมลาโนไซต์ใหม่เพิ่มขึ้นมา ซึ่งเซลล์เมลาโนไซต์ใหม่ที่ได้นี้จะมีคุณสมบัติเหมือนกับเซลล์เดิมทุกประการ
ดังนั้นถ้ามีการขัดขวางการจำลองยีน มีผลให้เซลล์ใหม่ที่ได้มีคุณสมบัติที่เปลี่ยนไปจากเซลล์ตัวเดิม (เซลล์เมลาโนไซต์ใหม่นี้จะสร้างเมลานินได้ไม่ดีเท่าเซลล์เดิม) และถ้ามีการยับยั้งการแสดงผลของ MITF ด้วย ก็จะทำให้ลดการทำงานของเอ็นไซม์ Tyrosinase ได้
ส่วน Transforming growth factor - β1 (TGF- β1) จะมีบทบาทต่อการเพิ่มจำนวนและการแบ่งตัวของเซลล์ นอกจากนี้ ยังพบว่า TGF- β1 จะไปลดปริมาณของเมลานินได้ โดยลดการทำงานของ Tyrosinase และ MITF
ทฤษฎีนี้ค่อนข้างจะใหม่ ซับซ้อนและเข้าใจยากสักหน่อย สำหรับคนที่ไม่คุ้นเคยเรื่องพันธุกรรม ก็เอาเป็นว่า เป็นการยับยั้งการสังเคราะห์เม็ดสีเมลานิน — ในระดับยีน ก็พอครับ! (ถ้าคุณต้องการจะอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม ผมแนะนำให้คุณอ่านได้จากบทความ : การควบคุมการสร้างเม็ดสีเมลานิน — ในระดับยีน (พันธุกรรม) แนวคิดใหม่ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อผิวที่ขาวใส)
NOTE: ถ้าคุณคิดจะเลือกใช้จุดขายนี้ให้กับผลิตภัณฑ์หน้าขาวใสของคุณ คุณต้องระวังการใช้คำในสื่อโฆษณาของคุณ เพราะอาจจะเป็นที่เพ่งเล็งของทาง อย.ได้คร้บ — แต่ถ้าคุณยังสนใจจะใช้จุดขายนี้ได้อย่างถูกต้องและสบายใจ คุณสามารถโทรปรึกษาทีมงานเราได้ครับ
แนวทางการประยุกต์
เมื่อคุณเรียนรู้ภาพรวมทั้งหมดแล้ว คุณก็สามารถวางแผนสร้างจุดขาย (เพื่อใช้ในการโฆษณา) ของผลิตภัณฑ์ของคุณขึ้นมาเองได้ ยกตัวอย่างเช่น คุณต้องการจะให้ครีมบำรุงผิวของคุณไปยับยั้งที่กระบวนการสังเคราะห์เมลานินในขั้นตอน ยับยั้งการทำงานของเอ็นไซม์ Tyrosinase ร่วมกับยับยั้งการส่งเม็ดสีเมลานินไปที่ผิวชั้นบน — คุณก็เลือกดูว่าจะใช้สารออกฤทธิ์ตัวไหนเป็นจุดขายและเป็นตัวกลไกหลักในการทำงาน เป็นต้น
จากที่กล่าวมานี้ทั้งหมด ก็พอเป็นแนวทางให้ทุกท่านสามารถนำไปหาจุดขายของผลิตภัณฑ์บำรุงผิวให้ขาวใสได้ โดยไม่ต้องถูกใครหลอกเอา (โดยเฉพาะบางแห่งที่หาประโยชน์จากการไม่รู้ของคุณ)
แต่ถ้าคุณอ่านไปแล้วก็ยังไม่เข้าใจดี หรือไม่มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ที่คุณกำหนดขึ้นมานั้น มีจุดขายที่ยังไม่ชัดเจนพอ ก็สามารถปรึกษาทีมงานของเราได้ครับ