Cannabinoids เป็นกลุ่มสารที่สกัดได้จากพืชในตระกูล Cannabis เท่านั้น (Cannabidoids, Terpenes และ Flavonoids) ซึ่งมีกว่า 200 ชนิดที่ถูกพบไปแล้ว และคาดกันว่าจะมีถึง 400 กว่าชนิดด้วยกัน
นักวิทยาศาสตร์ นักพฤษศาสตร์ และวงการแพทย์ ต่างพยายามศึกษาค้นคว้าวิจัยสารในกลุ่มนี้ในช่วงไม่กี่สิบปีมานี้ แต่ก็ยังไม่สามารถเข้าใจได้อย่างลึกซึ้ง เนื่องจากความหลากหลายของชนิดสารที่ทยอยพบมากขึ้นเรื่อยๆ การออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา การทำงานเสริมฤทธิ์ซึ่งกันและกัน ทั้งในกลุ่มเดียวกันและต่างกลุ่ม อย่างเช่น terpenes เป็นต้น ทำให้ยิ่งประหลาดใจกับกลไกการทำงานอันซับซ้อน โดยเฉพาะเวลาไปจับกับตัวรับ CB1R (CB1 Receptor) และ CB2R (CB2 Receptor)
Cannabinoids เป็นสารเคมีที่จะไปจับกับ Cannabinoid Receptor ที่มีทั้ง CB1R และ CB2R ในร่างกาย และไปกระตุ้นระบบต่างๆ ทั่วร่างกาย ที่เรียกกันว่า Endocannabinoid System (ECS) ทำให้เกิดสภาวะสมดุลย์ของร่างกายทั้งหมด ทำให้สุขภาพโดยรวมดีขึ้น รวมทั้งไปควบคุมการทำงานของกระบวนการต่างๆ ของร่างกาย ทั้งอารมณ์ ความจำ ความอยากอาหาร ความเจ็บปวด และระบบภูมิต้านทานของร่างกาย
แบ่งสารในกลุ่มนี้ออกเป็น 3 กลุ่มหลัก คือ
Phytocannabinoids ที่พบได้ในพืชตระกูล Cannabis
Endocannabinoids ที่ร่างกายมนุษย์สร้างได้เอง แต่มีปริมาณน้อยมาก
Synthetic Cannabinoids ที่สังเคราะห์ขึ้นมาในห้องแลบ
+ PHYTOCANNABINOIDS
พบได้ในพืชพวก Cannabis เท่านั้น ปัจจุบันค้นพบแล้วกว่า 200 ชนิดด้วยกัน ซึ่งสารในกลุ่มนี้ที่รู้จักกันดีก็คือ THC, CBD และ Cannabinol (CBN).
สารแต่ละตัวในกลุ่มนี้จะส่งผลต่อร่ายกายมนุษย์แตกต่างกัน และที่มีการพูดถึงกันมากในทางวิชาการก็คือ การทำงานร่วมกันของสารที่อยู่ในพืชพวกนี้ ( Potential cannabis synergy and phytocannabinoid‐terpenoid entourage effects ) ที่สำคัญคือ ปฏิกิริยาระหว่าง Phytocannabinoid-terpenoid ที่จะออกฤทธิ์เสริมกันในการลดอาการปวด อักเสบ อาการหดหู่ เครียดกังวล อาการชัก ต้านมะเร็งและต้านการติดเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
+ ENDOCANNABINOIDES
ร่างกายมนุษย์จะสร้างสารชนิดนี้ขึ้นมาได้เอง เราเรียกกันว่า endocannabinoids ซึ่งสารนี้จะควบคุมกลไกสำคัญต่างๆ ภายในร่างกาย เช่น อาการปวด อารมณ์ การนอน และภูมิต้านทาน
จากการศึกษาวิจัยของ Franjo Grotenhermen พบว่า endocannabinoids จะถูกสร้างและปล่อยออกมาในกรณีที่จำเป็นเท่านั้น และถ้าการสร้างออกมาไม่เพียงพอ ก็จะมีผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายได้ ณ จุดนี้เองที่ phytocannabonoids จะช่วยเข้ามาเติมช่องว่างตัวนี้ได้ โดยเข้าไปทำงานทดแทนได้
ในปัจจุบันนี้นักวิทยาศาสตร์ค้นพบ endocannabinoids เพียง 5 ตัวเท่านั้นคือ
Anandamide (N-arachidonyl ethanolamide, AEA),
2-arachidonyl the glycerol (2-AG),
ether 2- arachidonyl glycerol (noladin ether),
the O-arachidonylethanolamine (virodhamina), และ
N-arachidonoyl-dopamine (NADA).
+ SYNTHETIC CANNABINOIDS
จากการศึกษาและวิจัยโครงสร้างทางเคมีของ Cannabinoids ชนิดต่างๆ ทำให้นักวิทยาศาสตร์สามารถสังเคราะห์สาร Cannabinoids ขึ้นได้ในห้องแลบ ตัวอย่าง เช่น Nabilone และ Nabotate ซึ่งช่วยในด้านการรักษาได้ดี
ปัจจุบัน Cannabinoid ที่สังเคราะห์ขึ้นมามีหลายตัวดังนี้
CP-55940 สังเคราะห์ขึ้นมาในปี 1974 ออกฤทธิ์ได้แรงกว่า THC หลายเท่า
Dimethylheptylpyran
11-hydroxy is’ 8 -THC-DMH หรือ HU-210 เป็น Cannabinoid ที่สังเคราะห์ขึ้นมาและมีประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่งแรงกว่า THC ถึง 100 เท่า ( Cannabinoids )
SR144528 เป็น CB2 receptor antagonists
WIN 55,212-2
JWH-133 เป็น selective CB2 receptor agonist.
Levonantradol (Nantrodolum) ช่วยเรื่องแก้ปวดและแก้อาเจียน แต่ปัจจุบันไม่ได้ใช้ในทางการแพทย์
สารในกลุ่ม Cannabinoids (Cannabinoids compound) มีหลายชนิด แต่ที่รู้จักกันดีมี ดังนี้
TYPES OF CANNABINOIDS
สารในกลุ่มนี้แม้จะมีอยู่กว่า 200 ชนิด แต่ที่มีการศึกษาวิจัยกันอย่างจริงจัง ก็มีอยู่เพียงไม่กี่ตัวเท่านั้น
+ Tetrahydrocannabinolic Acid (THCA) เป็นสารหลักที่พบได้ในพืช Cannabis (ทั้งกัญชงและกัญชา) ปกติจะไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ซึ่งเมื่อทิ้งไว้ให้พืชแห้ง สาร THCA จะถูกเปลี่ยนไปเป็น THC ซึ่งจะทำให้มีอาการเคลิ้มและมีผลเสียต่อร่างกาย
ดังนั้นเวลาที่กินหรือดื่มพืช Cannabis แบบสด จะไม่มีผลเสียต่อร่างกาย
+ Tetrahydrocannabinol (THC) เป็นสารที่รู้จักกันมานานและมีอยู่มากในพืชพวก Cannabis โดยเฉพาะกัญชา (Marijuana) เป็นสารที่มีผลต่อจิตประสาท (Psychoactive effect) ช่วยลดอาการปวดได้ดี และมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
.
+ Cannabichromene (CBC) CBC พบได้ในพืช Cannabis หลายสายพันธุ์ ที่เติบโตในเขตร้อนชื้น มีสรรพคุณ ช่วยลดอาการอักเสบ ลดอาการปวด ช่วยการเจริญเติบโตของกระดูก และยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลมะเร็ง
+ Cannabidiol (CBD) เป็นสารในกลุ่ม cannabinoids ที่พบได้มากที่สุดในกัญชง สารนี้จะไม่มีผลต่อจิตประสาท แต่มีคุณสมบัติด้านการรักษาโรคได้ดีมาก ซึ่งจะกล่าวต่อไป
+ Cannabinol (CBN) CBN ได้จากการสลายตัวของ THC และมีผลต่อจิตประสาทน้อย ช่วยเรื่องการนอนหลับและช่วยลดอาการปวดและเกร็งของกล้ามเนื้อ โดยทั่วไปจะพบได้น้อยมากหรือไม่พบเลยในกัญชง-กัญชาที่สด แต่หลังจากที่เก็บเกี่ยวแล้วทิ้งไว้สักพัก THC จะค่อยๆ เปลี่ยนไปเป็น CBN
+ Cannabidiolic Acid (CBDA) เป็นสารที่ไม่มีผลต่อจิตประสาท เวลาที่ถูกความร้อน แสง หรือทิ้งไว้ สารนี้จะเปลี่ยนไปเป็น CBD จะช่วยในเรื่องการรักษามะเร็ง ลดการอักเสบและลดอาการคลื่นไส้
+ Cannabigerol (CBG) CBG ไม่มีผลต่อระบบประสาท จะช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ลดอาการหดหู่ ช่วยลดความดันโลหิต และมีสรรพคุณต้านเชื้อโรค นอกจากนี้ยังพบว่า CBG จะไปยับยั้งการเติบโตของเซลมะเร็งและเนื้องอกได้ดี และยังช่วยเรื่องการเติบโตของกระดูก
+ Tetrahydrocannabivarin (THCV) มีผลต่อจิตประสาท แต่น้อยกว่า THC พบว่ามีผลยับยั้งอาการชักได้ ช่วยกระตุ้นการเติบโตของกระดูก ลดความอยากอาหาร และช่วยเรื่องลดน้ำหนัก